Οδηγίες προς το ευρύ κοινό

ΟΡΘΗ ΧΡΗΣΗ ΒΙΟΜΑΖΑΣ ΓΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗ ΘΕΡΜΑΝΣΗ

Οικιακή καύση ξύλου

Το ξύλο και γενικά η βιομάζα (π.χ. πέλλετ) αποτελεί μία ανανεώσιμη πηγή ενέργειας με κόστος χαμηλότερο από εκείνο άλλων καυσίμων. Ωστόσο, αποτελεί μία σημαντική πηγή ρύπανσης της ατμόσφαιρας κατά τη χειμερινή περίοδο για τον λόγο  ότι χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλότερες εκπομπές σωματιδίων σε σύγκριση με το πετρέλαιο.  Έτσι, από τα διάφορες μεθόδους που χρησιμοποιούνται για θέρμανση, τη μεγαλύτερη εκπομπή μικροσωματιδίων  ανά μονάδα παραγόμενης θερμότητας έχει η καύση ξύλου σε συμβατικό τζάκι και ακολουθούν κατά φθίνουσα σειρά η καύση ξύλου σε ξυλόσομπα, η καύση ξύλου σε πιστοποιημένη ξυλόσομπα, η καύση ξύλου σε ενεργειακό τζάκι, η καύση πέλλετ, η καύση πετρελαίου και, τέλος, η καύση φυσικού αερίου που έχει σχεδόν μηδενικές εκπομπές. Επιπλέον, οι εκπομπές από καύση ξύλου χαρακτηρίζονται από ένα πλήθος από τοξικές, καρκινογόνες ή ερεθιστικές ενώσεις, όπως βενζο[α]πυρένιο, βενζόλιο, αλδεΰδες, φαινόλες, κ.ά.

Η επιβάρυνση της ατμόσφαιρας επιδεινώνεται αισθητά όταν η καύση γίνεται σε ένα πυκνοδομημένο περιβάλλον, με μικρή δυνατότητα διασποράς των εκπομπών, και όταν επικρατούν δυσμενείς μετεωρολογικές συνθήκες (άπνοια και θερμοκρασιακή αναστροφή).

Ο καπνός από την καύση ξύλου έχει  σοβαρές βραχυχρόνιες (αναπνευστικά και καρδιαγγειακά επεισόδια) και μακροχρόνιες επιδράσεις (αύξηση πρόωρης θνησιμότητας) στην υγεία. Ιδιαίτερα ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού είναι τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι πνευμονοπαθείς και οι καρδιοπαθείς, αλλά και οι οικονομικά αδύναμοι που κατά κανόνα εκτίθενται σε υψηλότερα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Ακολουθούν βασικές πρακτικές οδηγίες προκειμένου οι πολίτες να κάνουν υπεύθυνη (δηλ. καθαρή και αποδοτική) χρήση ξύλου για θέρμανση και να περιορίσουν τη ρύπανση του ατμοσφαιρικού αέρα, αλλά και του αέρα των εσωτερικών χώρων.

1. Χρήση κατάλληλων καυσίμων και συσκευών καύσης

• Να επιλέγετε πιστοποιημένες συσκευές καύσης, διότι εκπέμπουν 60% ως >70% λιγότερους ρύπους.
• Να ελέγχετε την ποιότητα των μπρικετών και των πέλετς της χρησιμοποιούμενης βιομάζας.
• Να χρησιμοποιείτε καθαρό, ξηρό ξύλο που έχει ξηραθεί για 6 τουλάχιστον μήνες. Να προτιμάτε το σκληρό ξύλο (δρυς, οξιά, ελιά, σημύδα, λεύκα, σφενδάμι, καρυδιά, κ.ά.) από το μαλακό (πεύκο, έλατο, κυπαρίσσι, κέδρος, κ.ά.) επειδή έχει μεγαλύτερη πυκνότητα, καίγεται πιο αργά και ομοιόμορφα και παράγει λιγότερο καπνό και περισσότερη θερμότητα.
• Σε καμία περίπτωση να μην χρησιμοποιείτε επεξεργασμένη ξυλεία ή άλλα  υλικά (π.χ. πλαστικά, ελαστικά, χαρτόνια, διαλύτες, σκουπίδια, κ.ά.) επειδή παράγονται εκπομπές ιδιαίτερα επικίνδυνες για την υγεία.
• Να αποφεύγετε τη φωτιά που σιγοκαίει επειδή παράγει μικρότερη ποσότητα θερμότητας και μεγαλύτερες ποσότητες τοξικών ρύπων, όπως π.χ. μονοξειδίου του άνθρακα. Χρησιμοποιείστε τους αεραγωγούς για να διατηρήσετε μια λαμπερή φωτιά.
• Μην σβήνετε το τζάκι με νερό.
• Να αποφεύγετε την ταυτόχρονη λειτουργία απορροφητήρα και τζακιού στον ίδιο χώρο.

2. Επιθεώρηση και συντήρηση καμινάδας

• Έλεγχος της καμινάδας για εκπομπή μαύρου καπνού. Η σωστή καύση παράγει μόνο ένα λεπτό θύσανο λευκού ατμού. Όσο πιο μαύρος και πυκνός είναι ο καπνός, τόσο περισσότεροι ρύποι εκπέμπονται και τόσο περισσότερο ξύλο καταναλώνεται.
• Τακτική, σε ετήσια βάση, συντήρηση της καμινάδας για αποφυγή διαφυγών ρύπων και κινδύνου ανάφλεξης.

2. Απόδοση - Οικονομία

• Επιλογή συσκευής υψηλής απόδοσης. Οι σόμπες που καίνε pellet ξύλου θεωρούνται ως οι πλέον αποδοτικές με απόδοση >80%.
• Με κατάλληλη θερμομόνωση του σπιτιού επιτυγχάνεται επίσης εξοικονόμηση καυσίμου.

3. Περιορισμός της ρύπανσης του αέρα εσωτερικών χώρων

• Μετατροπή των απλών ανοικτών τζακιών σε ενεργειακά ή χρήση συσκευών που εισάγουν εξωτερικό αέρα για τη φωτιά και την απαγωγή των καυσαερίων.
• Τακτικός φυσικός εξαερισμός των εσωτερικών χώρων.